در سازوکار عدالت انتقالی، نطفۀ سیستم قضایی نوینی بسته می‌شود که با خودسری قضایی مرزبندی کرده، و روند قضایی مبتنی برحقوق بشر را در دوران گذار نهادینه و حاکم میکند. کشف حقایق مربوط جنایات گذشته نقش مؤثری در شکل گیری دموکراسی نوپا دارد. جامعه با توصیف شرٌ و محکوم کردن آن یک گسست اخلاقی و سیاسی با گذشته خود ایجاد می کند. نظام جدید با اعلام اینکه مظالم و مفاسد گذشته مظهر شرٌ در تاریخ کشورند، گُسل تاریخی بین حکومت سابق و حکومت جدید را رسمیت بخشیده و خود را به دفع شرٌ در تاریخ و پای‌بندی به حقوق بشر متعهد می‌کند.